Czym jest maca?
Lepidium meyenii (maca lub inaczej żeń-szeń peruwiański) to roślina z rodziny kapustowatych uprawiana od ponad 2000 lat. Rośnie w centralnych Andach na wysokości od 4000 do 4500 m n.p.m. Od lat 90. cieszy się sławą jako produkt leczniczy. I nic dziwnego, bo eksperci są zgodni, że korzeń maca wykazuje wiele korzystnych właściwości dla ludzkiego organizmu [1]. Zawiera białko, sporo żelaza i wapnia, a także błonnik. Jego głównym składnikiem są jednak węglowodany - 59 g/100 g.
Co sprawiło, że zyskała aż tak wielkie uznanie, także ze strony badaczy?
6 sposobów, w jaki maca może wpłynąć na Twój organizm
1. Większe libido
Potwierdzają to badania - regularne przyjmowanie ekstraktu z korzenia maca pobudza i zwiększa ochotę na seks. Będzie też zmniejszać dysfunkcje seksualne u kobiet po menopauzie, które przyjmowały leki przeciwdepresyjne [2]. Nie potwierdzają się jednak teorie, że macę można stosować w leczeniu zaburzeń erekcji [3].
2. Zwiększenie energii i wytrzymałości
Świetna wiadomość dla osób aktywnych! Niektórzy sportowcy przyjmują suplementy z korzenia macy, aby zwiększyć energię i poprawić wydajność. Ma to swoje uzasadnienie w badaniach, chociaż wciąż potrzeba ich więcej.
W jednym z nich osoby, które przyjmowały 3 gramy macy przez 12 tygodni, zaobserwowały większy wzrost energii niż osoby, które nie spożywały macy [4]. Ich treningi stały się dłuższe i bardziej efektywne. Podobne wyniki zaobserwowali rowerzyści, którzy przyjmowali ekstrakt z macy przez 14 dni [5].
3. Poprawa nastroju oraz wsparcie w walce z depresją i stresem
Spożywanie macy może przyczynić się do zwiększenia dopaminy w organizmie, a to z kolei będzie łagodzić stany depresyjne i stres [6]. Potwierdziło się to także u kobiet po okresie menopauzalnym, gdzie maca pomogła zmniejszyć uczucie lęku [7].
4. Obniżenie ciśnienia krwi
To samo badanie udowadnia, że ekstrakt z macy ma szansę obniżać ciśnienie krwi. Poza tym, ponieważ maca zawiera dużo potasu, ograniczy ryzyko nadciśnienia. Jeśli masz problemy z układem sercowo-naczyniowym, maca na pewno będzie dla Ciebie wskazana.
5. Zdrowsze kości
To kolejna dobra wiadomość dla sportowców, bo mocne kości gwarantują rzadsze kontuzje i możliwość uprawiania sportu przez długie lata. Jak wykazało badanie, ekstrakt z macy zwiększał gęstość kości i wzmacniał je już po 4 miesiącach stosowania [8]. Odpowiadają za to między innymi wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Pamiętaj jednak, że maca nie zastąpi cennej dla kości witaminy D oraz wapnia.
6. Złagodzenie objawów menopauzy
Naukowcy nadal nie potrafią w pełni uzasadnić specyficznego działania macy na kobiety w okresie menopauzy, ale wyniki badań jednoznacznie wskazują, że ekstrakt z tego korzenia może łagodzić dyskomfort fizyczny, fizjologiczny i psychiczny pacjentek [9].
Kobiety odnotowały mniejsze uderzenia gorąca i potliwość, a także złagodzenie takich objawów jak: nerwowość, wahania nastroju, zaburzenia snu, zmęczenie, stres, bóle głowy, depresja i obniżone libido.
W jakiej postaci przyjmować macę?
Do wyboru masz zarówno kapsułki, jak i płynne ekstrakty. Dużą popularność zdobyła maca w postaci sproszkowanego korzenia. W tej formie możesz dodać go np. do smoothie, owsianki i jogurtu, a nawet ciasta.
Warto wiedzieć, że korzeń macy występuje w różnych kolorach: może być żółty, czarny, zielony, czerwony i brązowy. Najlepiej spróbować wszystkich i stosować je zamiennie.
Zimą dobrym pomysłem jest rozgrzewający napój z macy. Wystarczy zmiksować proszek z gorącym mlekiem (krowim lub roślinnym) oraz dodatkiem słodzika lub miodu. Latem wystarczy zastosować zimne mleko, by uzyskać nowy sposób na orzeźwienie.
Czy maca ma skutki uboczne?
Nie musisz się martwić, badania wykazują, że maca ma bardzo niski poziom toksyczności i jest bezpieczna dla zdrowia [10]. Śmiało spożywaj ją na co dzień! Aby przekonać się, jak oddziałuje na Twój organizm, warto stosować ją regularnie przez około dwa-trzy miesiące.
Pamiętaj jednak, że maca, jak każdy środek, spożywany w nadmiarze, może powodować skutki uboczne, których badania nie wykazały. Szczególną ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe. W takich sytuacjach warto skonsultować sprawę z lekarzem lub dietetykiem.
Przeczytaj też: „5 adaptogenów przydatnych dla sportowców”.
………….
Źródła:
[1] [3] [10] Gonzales GF. Ethnobiology and Ethnopharmacology of Lepidium meyenii (Maca), a Plant from the Peruvian Highlands. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:193496. doi: 10.1155/2012/193496. Epub 2011 Oct 2. PMID: 21977053; PMCID: PMC3184420.
[2] Dording CM, Schettler PJ, Dalton ED, Parkin SR, Walker RS, Fehling KB, Fava M, Mischoulon D. A double-blind placebo-controlled trial of maca root as treatment for antidepressant-induced sexual dysfunction in women. Evid Based Complement Alternat Med. 2015;2015:949036. doi: 10.1155/2015/949036. Epub 2015 Apr 14. PMID: 25954318; PMCID: PMC4411442.
[4] Gonzales-Arimborgo C, Yupanqui I, Montero E, Alarcón-Yaquetto DE, Zevallos-Concha A, Caballero L, Gasco M, Zhao J, Khan IA, Gonzales GF. Acceptability, safety, and efficacy of oral administration of extracts of black or red maca (lepidium meyenii) in adult human subjects: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Pharmaceuticals. 2016;9(3):49.
[5] Stone, Mark, Ibarra, A., Roller, M., Zangara, Andrea and Stevenson, Emma (2009) A pilot investigation into the effect of maca supplementation on physical activity and sexual desire in sportsmen. Journal of Ethnopharmacology, 126 (3). pp. 574-576. ISSN 0378-8741.
[6] Ai Z, Cheng AF, Yu YT, Yu LJ, Jin W. Antidepressant-like behavioral, anatomical, and biochemical effects of petroleum ether extract from maca (lepidium meyenii) in mice exposed to chronic, unpredictable stress. Journal of Medicinal Food. 2014;17(5):535-542.
[7] Stojanovska L, Law C, Lai B, Chung T, Nelson K, Day S, Apostolopoulos V, Haines C. Maca reduces blood pressure and depression, in a pilot study in postmenopausal women. Climacteric. 2015 Feb;18(1):69-78. doi: 10.3109/13697137.2014.929649. Epub 2014 Aug 7. PMID: 24931003.
[8] [9] Meissner HO, Mscisz A, Reich-Bilinska H, Mrozikiewicz P, Bobkiewicz-Kozlowska T, Kedzia B, Lowicka A, Barchia I. Hormone-balancing effect of pre-gelatinized organic maca (lepidium meyenii): clinical responses of early-postmenopausal women to maca in double blind, randomized, Placebo-controlled, crossover configuration, outpatient study. International Journal of Biomedical Science. 2006:2(4).
